Chạy Trail Là Gì?
Chạy trail là môn thể thao chạy bộ trên đường mòn, lối mòn hoặc các địa hình tự nhiên như rừng núi, sa mạc, bờ sông, bờ biển, đồi núi.
So với chạy đường trường hay chạy bộ trên đường phẳng, chạy trail có một số đặc điểm sau:
- Địa hình gồ ghề, không bằng phẳng
- Có nhiều chướng ngại vật như cây cối, đá, gốc cây
- Xuất phát điểm và đích đến có thể ở độ cao khác nhau
- Thường ít va chạm với phương tiện giao thông
Những đặc điểm này khiến chạy trail trở nên thách thức và cuốn hút hơn so với các hình thức chạy bộ thông thường.
Lợi ích tuyệt vời khi tập luyện chạy trail
Chạy trail mang đến nhiều lợi ích sức khỏe và tinh thần to lớn:
Tăng cường sức khỏe tim mạch hiệu quả
Chạy trail lên dốc xuống dốc, qua nhiều chướng ngại vật sẽ buộc tim phải hoạt động mạnh hơn, qua đó rèn luyện sức bền và sức mạnh của tim.
Các nghiên cứu cho thấy những người chạy bộ địa hình có mức độ sức khỏe tim mạch tốt hơn so với người chạy trên máy hoặc mặt phẳng.
Cải thiện sức mạnh cơ bắp toàn thân
Do phải vượt qua những địa hình khó khăn, cơ thể sẽ phải hoạt động hết công suất, qua đó giúp tăng sức mạnh, sự dẻo dai cho các nhóm cơ lớn như chân, đùi, lưng, vai,…
Các cơ ít được sử dụng thường xuyên như cơ lưng, vai, cổ cũng được tăng cường sức bền.
Nâng cao thăng bằng và phối hợp vận động
Không giống mặt đường phẳng, những chướng ngại vật, địa hình thay đổi liên tục trên đường trail buộc bạn phải liên tục thay đổi tư thế, bước chân, qua đó rèn luyện thăng bằng và khả năng phối hợp vận động.
Điều này giúp phòng ngừa chấn thương hiệu quả hơn.
Giải tỏa căng thẳng, tăng cường sức khỏe tinh thần
Không gian tĩnh lặng, trong lành của thiên nhiên cùng cảm giác chinh phục địa hình mới mẻ sẽ giúp bạn quên đi mọi ưu phiền, lo toan trong cuộc sống.
Chạy trail đem lại cảm giác hưng phấn và thoải mái giúp cuộc sống thêm ý nghĩa và đáng sống hơn.
Trang bị cần thiết khi chạy trail
Để tận hưởng trọn vẹn niềm vui chạy trail và hạn chế chấn thương, bạn cần chuẩn bị đầy đủ các trang thiết bị sau:
Giày chạy trail
- Có đế xốp mềm, êm, ôm chân
- Đế giày có đỉnh nhọn giúp bám địa hình tốt hơn
- Kiểu dáng nhẹ, thoáng khí
Quần áo chạy
- Áo thun/áo khoác chống thấm mồ hôi
- Quần soóc/quần lót chống xát
- Găng tay, nón chống nắng
Phụ kiện hỗ trợ
- Kính râm chống bụi, đá văng
- Ba lô nhỏ đựng nước/thức ăn nhẹ
- Gậy trekking hỗ trợ leo dốc (nếu cần)
Bắt đầu với chạy trail
Đối với những người mới bắt đầu, việc tìm hiểu kỹ càng trước khi tham gia chạy trail là vô cùng quan trọng. Dưới đây là một số lưu ý cho người mới tập:
- Đánh giá thể lực hiện tại để đặt mục tiêu phù hợp, tránh chạy quá sức
- Bắt đầu từ từ với tốc độ đi bộ kết hợp chạy, khoảng cách ngắn, mỗi tuần 1-2 buổi
- Chọn giày dép và trang phục phù hợp, thoải mái
- Tìm những lối mòn địa hình dễ, ít chướng ngại để làm quen
- Tránh sai lầm hay gặp là chạy xuống dốc quá nhanh
Kỹ thuật chạy và bài tập hỗ trợ
Để vượt qua những địa hình khắc nghiệt một cách dễ dàng và tránh chấn thương, bạn cần nắm vững các kỹ thuật chạy cơ bản cũng như kết hợp luyện tập các bài tập hỗ trợ.
Điều chỉnh tốc độ và nhịp thở hợp lý
- Giữ nhịp độ ổn định, không nên tăng tốc đột ngột
- Hít thở sâu qua mũi và thở ra bằng miệng giúp cơ thể tiếp nhận oxy tốt hơn
Tập các động tác giãn cơ sau khi chạy
- Giúp cơ thể phục hồi nhanh chóng hơn
- Giảm nguy cơ chấn thương cơ do căng cơ
Kết hợp luyện tập sức mạnh cơ
- Tập Squat, Lunge, Plank,… giúp tăng sức bền cho đùi, lưng và cơ lõi
- Giúp cơ thể thích nghi tốt hơn với cường độ cao
Địa hình lý tưởng để chạy trail
Một số địa điểm lý tưởng để tập luyện chạy trail bao gồm:
- Rừng núi: nhiều đường mòn độ dốc thay đổi, không khí trong lành
- Công viên cây xanh: đường chạy rợp bóng, ít ô nhiễm
- Bờ sông/hồ: đường chạy bằng phẳng, cảnh quang đẹp
- Đồi cỏ may: thảm thực vật xanh mướt, địa hình lượn sóng
Lưu ý khi chạy trail để đảm bảo an toàn
Để tránh các rủi ro không mong muốn, bạn cần lưu ý:
- Khởi động kỹ lưỡng trước khi chạy
- Mang theo bình nước uống và điện thoại
- Chạy cùng người bạn để có thể hỗ trợ nhau
- Luôn chạy đúng sức khỏe của bản thân
Kỹ thuật chạy trail nâng cao
Sau khi làm quen với cường độ chạy nhẹ nhàng, bạn có thể đẩy mạnh thêm các kỹ năng chạy địa hình nâng cao:
- Kỹ thuật chạy lên dốc và xuống dốc
- Cách điều chỉnh nhịp độ hợp lý cho các cuộc đua trail dài
- Tập luyện sức bền với các bài tập tempo, chạy lên dốc lặp lại
- Các động tác tập luyện sức mạnh chuyên biệt cho chạy trail
- Sử dụng gậy trekking trong chạy trail
- Các kỹ năng cơ bản để chạy rừng núi hiệu quả
Chạy cùng thú cưng
Ngày càng nhiều người cùng thú cưng tham gia chạy trail. Một số lưu ý khi chạy cùng chó:
- Lợi ích của việc mang theo chó
- Chuẩn bị thể lực cho chó trước khi chạy xa
- Mua dây dắt chuyên dụng để đảm bảo an toàn
- Mẹo nhường đường khi gặp người và chó khác
- Bảo vệ móng vuốt và bàn chân của chó
Trên đây là những thông tin cơ bản về chạy trail – môn thể thao đang ngày càng phổ biến do lợi ích to lớn nó mang lại. Chúc bạn luôn có những phút giây tận hưởng thiên nhiên tuyệt vời cùng cảm giác tràn đầy năng lượng sau mỗi buổi chạy!
FAQ – Chạy Trail Là Gì
Tại sao nên chọn chạy trail thay vì các hình thức chạy bộ thông thường?
Chạy trail mang lại nhiều lợi ích mà các hình thức chạy bộ thông thường không có. Đó là tăng cường sức khỏe tim mạch, phát triển cơ bắp cả cơ thể, nâng cao thăng bằng và phối hợp vận động. Bên cạnh đó, việc chinh phục những địa hình khó khăn cũng như hòa mình vào thiên nhiên tươi đẹp sẽ mang lại cảm giác thư giãn tinh thần tuyệt vời.
Mặc gì khi đi chạy trail để đảm bảo an toàn và thoải mái?
Những trang phục cần thiết khi chạy trail gồm: giày chạy trail ôm chân có đế đỉnh nhọn, áo/quần lót chống mồ hôi thoát nhiệt, kính chống bụi, nón và găng tay chống nắng. Ngoài ra nên mang theo ba lô nhỏ để đựng nước uống, đồ ăn nhẹ.
Khi mới bắt đầu chạy trail cần lưu ý những gì?
Người mới nên đánh giá cẩn thận thể lực, chạy cùng bạn có kinh nghiệm, tìm trail phù hợp với trình độ, khởi động kỹ, mang đầy đủ dụng cụ. Ngoài ra không nên chạy quá xa, quá nhanh ngay từ đầu để tránh chấn thương.
Tại sao cần khởi động trước khi chạy trail?
Do trail đòi hỏi hoạt động liên tục của nhiều nhóm cơ khác nhau, việc khởi động kỹ càng giúp tăng dần nhịp tim, sẵn sàng các cơ, dây chằng cho gắng sức sắp tới. Điều này giúp phòng tránh chấn thương hiệu quả.
Những địa hình nào phù hợp để chạy trail ở Việt Nam?
Một số địa điểm lý tưởng tại Việt Nam như các khu rừng núi ở Sapa, Đà Lạt, công viên rừng nguyên sinh Xuân Thủy … có nhiều đường mòn độ dốc đa dạng, không khí trong lành.
Kỹ thuật chạy đường dốc trong trail chạy là gì? Cần lưu ý những gì khi chạy dốc?
- Khi chạy lên dốc nên rút ngắn quãng bước, hạ thấp tâm điểm xuống để tránh mất thăng bằng. Giữ thân người nghiêng về phía trước để tăng lực. Cơ thể nên ở trạng thái thoải mái, không căng cơ.
- Đối với dốc xuống, mở rộng bước chân ra phía sau để phanh lại và kiểm soát tốc độ. Giữ thân người thẳng, trọng lượng đều ở giữa 2 chân. Đặt mũi chân xuống trước rồi mới đưa bàn chân xuống, vỗ nhẹ trên mặt đất để phanh dần.
- Lưu ý: Không chạy dốc xuống quá nhanh, tránh vấp chân vào đá/gốc cây. Chuyển trọng lượng cơ thể cho phù hợp để đảm bảo thăng bằng và an toàn.
Chú ý gì về dinh dưỡng và bổ sung khi tập luyện trail chạy thường xuyên?
- Cung cấp đủ nước, chất điện giải qua nước lọc/nước dừa/nước ép hoa quả và ý thực bù nước sau khi chạy
- Ăn uống giàu protein và carb để hỗ trợ cơ bắp phục hồi như trứng, sữa chua, thịt nạc, ngũ cốc nguyên hạt
- Bổ sung Vitamin C từ hoa quả tươi để tăng sức khỏe tổng thể và sức đề kháng
- Thử dùng các loại thực phẩm thể thao có chứa BCAA, l-camitine, l-glutamine, kẽm, sắt để hạn chế mệt mỏi, hỗ trợ phục hồi cơ bắp tốt hơn.
Nên chạy trail như thế nào cho an toàn?
Để chạy trail an toàn, bạn cần:
- Làm quen đường mòn trước khi chạy. Cài các ứng dụng bản đồ đường mòn để theo dõi lộ trình
- Mang theo nước uống, đồ ăn nhẹ, tuýp sơ cứu, số điện thoại khẩn cấp
- Thông báo người thân/bạn bè về lộ trình và dự kiến thời gian hoàn thành buổi chạy
- Chạy cùng người bạn để có thể giúp đỡ nhau khi cần thiết
- Để ý dấu hiệu mệt mỏi, đuối sức để dừng lại nghỉ ngơi hoặc kêu cứu kịp thời
Lựa chọn giày chạy trail tốt nên dựa trên những tiêu chí nào?
Một đôi giày chạy trail tốt cần có:
- Độ ôm chân vừa vặn, thoải mái khi mang thử
- Đế đỉnh nhọn sâu, khoảng cách gai rộng cách đều
- Chất liệu đế mềm, đàn hồi tốt
- Trọng lượng nhẹ
- Thiết kế thoáng khí, lưới và lót vải mềm dày
- Form giày ổn định, kiểm soát vặn mắt cá chân tốt
- Phù hợp với kiểu/kỹ thuật chạy và địa hình thường tập
Những bài tập hỗ trợ nào tốt cho người thường xuyên chạy trail?
Một số bài tập hỗ trợ cơ thể thích nghi tốt với chạy trail:
- Hít đất, plank, flutter kick giúp củng cố cơ lõi và thắt lưng
- Squat, lunge, hops tăng sức mạnh đùi và chân
- Plank walkout, superman cải thiện thăng bằng và độ linh hoạt
- Leapfrog, bear walk rèn luyện khả năng phối hợp tay chân
- Yoga, kéo giãn tạo độ dãn chậm cho cơ và dây chằng