Giày chạy bộ là người bạn đồng hành không thể thiếu của bất kỳ runner nào. Việc tìm được đôi giày “chân ái” phù hợp với hình dáng bàn chân, mang lại cảm giác thoải mái và hỗ trợ tốt khi chạy là điều khiến chúng ta trung thành với một mẫu giày duy nhất trong thời gian dài. Nhưng liệu việc chỉ sử dụng một mẫu giày duy nhất có phải là lựa chọn tốt nhất? Thay đổi và luân phiên sử dụng nhiều loại giày chạy bộ có thể giúp bạn giảm nguy cơ chấn thương, cải thiện hiệu suất và kéo dài tuổi thọ vận động của mình.
Tại sao nên luân phiên giày chạy bộ?
1. Giảm nguy cơ chấn thương do mòn không đồng đều
Giày chạy bộ không chỉ phản ánh phong cách chạy mà còn chịu ảnh hưởng bởi các thói quen chuyển động của bạn. Khi sử dụng một đôi giày quá lâu, đế giày sẽ bị mòn không đồng đều, làm gia tăng các chuyển động sai lệch. Điều này có thể dẫn đến chấn thương hoặc làm trầm trọng hơn các vấn đề hiện có.
“Việc luân phiên giày giúp giảm sự hao mòn của giày, từ đó bảo vệ cơ thể khỏi các tác động tiêu cực từ việc di chuyển không đúng cách,” Dereck Steffe, chuyên gia vật lý trị liệu, chia sẻ.
2. Tăng khả năng thích nghi của cơ thể
Mỗi đôi giày có thiết kế khác nhau, đặc biệt là về chiều cao đế (stack height) và độ chênh lệch gót – mũi (heel-to-toe drop). Khi luân phiên sử dụng giày, bạn giúp cơ thể thích nghi với nhiều kiểu dáng khác nhau, cải thiện độ linh hoạt và ổn định của bước chạy.
3. Kéo dài tuổi thọ giày
Thay vì dồn toàn bộ tải trọng vào một đôi giày, việc sử dụng luân phiên nhiều đôi sẽ kéo dài tuổi thọ của từng đôi giày. Điều này cũng giúp bạn tiết kiệm chi phí trong dài hạn.
Lựa chọn giày phù hợp khi luân phiên
1. Chú ý đến chiều cao đế (stack height)
Chiều cao đế quyết định mức độ hỗ trợ và cách bàn chân tiếp xúc với mặt đất. Những đôi giày đế cao thường phù hợp cho chạy đường dài hoặc phục hồi chấn thương, trong khi giày đế thấp sẽ giúp kích hoạt các nhóm cơ ở chân tốt hơn.
2. Độ chênh lệch gót – mũi (heel-to-toe drop)
Giày có độ chênh lệch gót – mũi thấp (minimalist shoes) giúp cải thiện sự dẻo dai và sức mạnh của bàn chân, đặc biệt trong các buổi chạy ngắn. Ngược lại, giày có độ chênh lệch cao mang lại sự êm ái, giảm áp lực cho gân Achilles và các cơ ở chân.
Lợi ích từ việc chạy chân trần (barefoot running)
Thay đổi giày không chỉ dừng lại ở việc mua thêm giày mới, mà còn nên bao gồm việc chạy chân trần. Chạy chân trần giúp cải thiện kết nối giữa bàn chân và mặt đất, tăng cường khả năng phản ứng của cơ thể với lực phản hồi từ mặt đất.
“Hãy tháo giày ra khi bạn ở trong nhà để chân được thư giãn và tự nhiên hơn,” Steffe gợi ý.
Giải pháp cho các vấn đề phổ biến
1. Plantar Fasciitis và Achilles Tendinopathy
Nếu bạn gặp vấn đề về gân hoặc bàn chân, việc thay đổi giày với các thông số khác nhau có thể hỗ trợ quá trình hồi phục.
- Bàn chân cứng: Sử dụng giày đế thấp để tăng phạm vi chuyển động.
- Bàn chân linh hoạt: Dùng giày đế cao để bảo vệ gân và giảm viêm.
2. Duy trì và cải thiện dáng chạy
Sự đa dạng trong thiết kế giày giúp thử thách dáng chạy của bạn, từ đó cải thiện tính ổn định và hiệu quả của từng bước chạy.
Lời khuyên để bắt đầu luân phiên giày
- Chuyển đổi từ từ: Đừng chuyển ngay từ một đôi giày đế cao sang giày tối giản hoặc ngược lại. Hãy tăng dần thời gian sử dụng đôi giày mới để cơ thể quen dần.
- Đầu tư vào nhiều đôi giày chất lượng: Lựa chọn giày phù hợp với mục tiêu tập luyện và địa hình bạn chạy.
- Lắng nghe cơ thể: Nếu bạn cảm thấy đau hoặc không thoải mái, hãy điều chỉnh loại giày hoặc quay lại mẫu giày quen thuộc.
FAQ: Những câu hỏi thường gặp về luân phiên giày chạy bộ
1. Có cần phải mua nhiều đôi giày để luân phiên không?
Không cần thiết phải mua quá nhiều. Chỉ cần 2-3 đôi giày với thiết kế khác nhau để phù hợp với từng loại hình chạy (đường dài, phục hồi, chạy ngắn).
2. Thời gian sử dụng tối ưu của một đôi giày là bao lâu?
Thông thường, một đôi giày có thể sử dụng khoảng 400-500km, tùy thuộc vào chất lượng và điều kiện sử dụng.
3. Tại sao giày cũ có thể gây chấn thương?
Giày cũ thường bị mòn không đồng đều, ảnh hưởng đến dáng chạy và tăng nguy cơ chấn thương do lực phân bổ không đúng.
4. Chạy chân trần có an toàn không?
Chạy chân trần mang lại nhiều lợi ích, nhưng bạn nên bắt đầu từ từ và trên bề mặt mềm để tránh chấn thương.
5. Làm thế nào để chọn giày phù hợp?
Hãy thử giày vào cuối ngày khi chân đã giãn nở, chú ý đến độ vừa vặn, chiều cao đế, và độ chênh lệch gót – mũi phù hợp với phong cách chạy của bạn.
Bằng cách luân phiên giày một cách hợp lý, bạn không chỉ cải thiện hiệu suất chạy mà còn bảo vệ sức khỏe đôi chân và kéo dài niềm đam mê với bộ môn này. Hãy thử ngay hôm nay và cảm nhận sự khác biệt!
Nguồn bài viết : Trainingpeaks